سوانح هوایی از تلخترین رویدادها به شمار میروند که توجه طیف وسیعی از جامعه را به خود جلب میکنند. فارغ از آثار تکاندهنده اجتماعی این سوانح، آموزههای فنی و عملیاتی از آنها به عنوان عاملی تعیینکننده و موثر برای بهبود مستمر نظام کیفی حاکم بر صنعت حمل و نقل هوایی و افزایش ایمنی پرواز به شمار میرود. در این مجموعه مقالات، به زبانی ساده مهمترین سوانح هوایی تاریخ پرواز مرور میشود که نقص عملکرد یا بروز اشکال فنی در موتور هواپیما به عنوان یکی از عوامل موثر در سانحه شناخته شده باشد. البته ذکر این نکته ضروری است که هرگز نمیتوان تنها یک عامل را به عنوان علت اصلی بروز سانحه هوایی معرفی کرد، بلکه زنجیره وقایع و عوامل مختلف منجر به بروز سانحه میشود.
در اولین یکشنبه دسامبر سال ۱۹۹۵، یک فروند جت مسافربری بوئینگ ۲۰۰-۷۳۷ خطوط هوایی کامرون، در حال تقرب برای نشستن در فرودگاه دوالا کامرون دچار سانحه شد. در این سقوط مرگبار، ۵ تن از ۷۶ سرنشین هواپیما به طرز معجزهآسایی جان سالم به در بردند. پرواز شماره ۳۷۰۱ خطوط هوایی کامرون از فرودگاه شهر کاتانوا در کشور بِنین به مقصد کامرون برخاست و در ساعت ۸ و ۲۰ دقیقه شب به وقت محلی، پس از اوجگیری به ارتفاع ۳۳ هزار پا رسید. یک ساعت بعد، مجوز برای آغاز تقرب با هدف فرود در باند شماره ۳۰ فرودگاه دوالا صادر شد. نه دقیقه بعد، هواپیما در فاصله ۶.۵ کیلومتری از باند در ارتفاع ۱۱۰۰ پایی قرار داشت. در حالی که بوئینگ ۷۳۷ خطوط هوایی کامرون مانور فرود را دنبال میکرد، همه چیز عادی به نظر میرسید، اما هواپیما موفق به تکمیل فرآیند نشستن روی باند نشد و با دستور خلبان پس از عبور از انتهای باند مجددا اوج گرفت.
در این لحظه، پیام رادیویی از کابین هواپیما به برج مراقبت مخابره شد که حاکی از بروز اشکال در هدایت هواپیما بود. لحظاتی کوتاه پس از مخابره این پیام، هواپیما به سرعت به سمت چپ متمایل شد و در یک باتلاق در نزدیکی فرودگاه سقوط کرد. سازمان هواپیمایی کشوری کامرون در گزارش خود، عدم توانایی خلبان در کنترل هواپیما و انجام مانور چرخش پس از فرود ناموفق ناشی از کاهش سطح عملکردی را بهعنوان علت اصلی سانحه اعلام کرد.
بررسی دقیقتر لاشه هواپیما نشان داد که خستگی سازه پره مرحله اول کمپرسور موتور شماره یک هواپیما، منجر به کنده شدن پره و در نتیجه از کار افتادن موتور و از دست رفتن توان هواپیما برای انجام مانور فرود بهطور صحیح شدهاست. این هواپیما، اولین پرواز خود را در سال ۱۹۸۵ انجام داده بود و در سال وقوع سانحه، ۱۰ سال و ۴ ماه از عمر عملیاتی آن میگذشت. دو موتور جیتی۸دی-۱۵اِی محصول پرتاندویتنی، نیروی پیشران این هواپیما را تأمین میکردند. بوئینگ ۷۳۷ خطوط هوایی کامرون تا پیش از وقوع این سانحه در قالب بیش از ۲۳ هزار سیکل عملیاتی نزدیک به ۱۹ هزار ساعت پروازی را به ثبت رسانده بود.
منبع:
*فاجعه در سائوپائلو؛ کابوس برای فوکر ۱۰۰ (سوانح هوایی بخش اول)
*نقص فنی موتور؛ فاجعه در کانو (سوانح هوایی بخش دوم)
*واماندگی پره کمپرسور؛ قاتل غول آنتونوف (سوانح هوایی بخش سوم)
*واماندگی مرگ بار موتور پرواز ۷۴۲۵ (سوانح هوایی بخش چهارم)
*برخورد مرگبار جمبوجت با ساختمان مسکونی در آمستردام (سوانح هوایی بخش پنجم)