در حال بررسی...سوانح هوایی از تلخ‌ترین رویدادها به شمار می‌روند که توجه طیف وسیعی از جامعه را به خود جلب می‌کنند. فارغ از آثار تکان‌دهنده اجتماعی این سوانح، آموزه‌های فنی و عملیاتی از آن‌ها به عنوان عاملی تعیین‌کننده و موثر برای بهبود مستمر نظام کیفی حاکم بر صنعت حمل و نقل هوایی و افزایش ایمنی پرواز به شمار می‌رود. در این مجموعه مقالات، به زبانی ساده مهم‌ترین سوانح هوایی تاریخ پرواز مرور می‌شود که نقص عملکرد یا بروز اشکال فنی در موتور هواپیما به عنوان یکی از عوامل موثر در سانحه شناخته شده باشد. البته ذکر این نکته ضروری است که هرگز نمی‌توان تنها یک عامل را به عنوان علت اصلی بروز سانحه هوایی معرفی کرد، بلکه زنجیره وقایع و عوامل مختلف منجر به بروز سانحه می‌شود.
در ساعات اولیه بعد از ظهر آخرین یکشنبه از ماه ژوئیه سال ۱۹۹۹، یک فروند هواپیمای باربری بوئینگ ۷۴۷-۲۰۰ متعلق به شرکت کیتی‌هاوک، فرودگاه بین‌المللی آنکوریج در آلاسکا را به مقصد تایلند ترک کرد. این جمبوجت باری که اولین پرواز خود را ۲۱ سال پیش انجام داده بود، تا تاریخ مذکور نزدیک به ۶۰ هزار ساعت پرواز را در کارنامه خود داشت. نیروی پیشران مورد نیاز این هواپیما، توسط چهار موتور توربوفن پرت‌اند‌ویتنی جی‌تی۹دی-۷جی تامین می‌شد.
پس از برخاستن هواپیما از باند و اوج‌گیری، صدای مهیبی از ناحیه موتور توجه خدمه را جلب کرد. پس از آن، نشانگرهای عملکردی موتور شماره سه هواپیما، تغییرات سریع و غیرعادی را نشان دادند. مشاهدات یکی از خدمه پرواز تایید می‌کرد که حفره‌ای به اندازه کف دست در پوشش جانبی موتور شماره سه ایجاد شده‌است. خلبان پرواز موتور شماره سه را خاموش کرد و به سوی فرودگاه مبدأ تغییر مسیر داد. خوشبختانه هواپیما به‌طور ایمن به زمین نشست و آسیب جانی به هیچکدام از خدمه وارد نشد. بازرسی میدانی نشان داد که بخش داخلی شهپر نزدیک به موتور شماره سه نیز آسیب جدی دیده‌است. بررسی دقیق سانحه و ریشه‌یابی علل وقوع آن، توسط تیم تخصصی هیئت ملی ایمنی حمل و نقل آمریکا (اِن‌تی‌اِس‌بی) نزدیک به دو ماه به طول انجامید.
در این بررسی مشخص شد که ۱۱ پره از ردیف دوم توربین موتور شماره سه دچار ترک و شکستگی شده‌اند. جدا شدن یکی از این پره‌ها، به شراود نگهدارنده آسیب وارد کرده‌است. درنتیجه، حفره‌ای به قطر ۴۲ سانتی‌متر در پوشش جانبی موتور ایجاد شده بود. پس از تکمیل مراحل بررسی حادثه مشخص شد که الزامات طراحی که توسط اداره هوانوردی فدرال آمریکا (اف‌اِی‌اِی) اعلام شد بود کافی نبوده‌است. این الزامات در قالب یکی از رهنمودهای صلاحیت پروازی، به مشخصه‌های سازه شراود پره در ردیف دوم موتور جی‌تی۹دی مربوط می‌شود. این رهنمود، ملاحظات مورد نیاز برای حصول اطمینان از صحت عملکرد این قطعه را در بر نداشته‌است.
منبع:
*خستگی سازه دیسک کمپرسور و سقوط مرگبار در کراچی (سوانح هوایی بخش نوزدهم)
*آتش گرفتن موتور ترنت بر فراز اقیانوس اطلس (سوانح هوایی بخش بیستم)
*وامانده در هوا! (سوانح هوایی بخش بیست و یکم)
*خستگی هواپیمای جوان! (سوانح هوایی بخش بیست و دوم)
