افزایش تقاضا برای برق ناشی از هوش مصنوعی و گسترش برقرسانی، منجر به موجی از پروژههای جدید نیروگاههای گازی در آمریکا پس از سالها رکود در این بخش شدهاست. بنابر گزارش منتشرشده، حدود ۴۰ یا ۵۰ سال است که چنین رشدی در تقاضا مشاهده نشده و انتظار میرود این روند همچنان تداوم یابد. هوش مصنوعی قطعا بخش بزرگی از این رشد است، اما همچنین بازگشت تولید به داخل کشور و افزایش برقرسانی در صنایع نیز نقش دارند.
پیشبینی رشد تقاضای برق و نقش نیروگاههای گازی در آمریکا
اداره اطلاعات انرژی آمریکا موسوم بهEIA ، در گزارش ماه ژوئن خود پیشبینی تازهای از روند مصرف برق در آمریکا ارائه دادهاست. بر اساس این گزارش، فروش خردهفروشی برق در سال ۲۰۲۵، حدود ۳ درصد و در سال ۲۰۲۶، نزدیک به ۵ درصد افزایش خواهد یافت.
در سالهای اخیر، سرمایهگذاری در بخش انرژی آمریکا بیشتر بر انرژیهای خورشیدی، بادی و ذخیرهسازهای باتری متمرکز بودهاست. با این حال، مراکز داده به دلیل فعالیت شبانهروزی خود، نیاز مداوم و پرحجمی به برق دارند. این موضوع بار دیگر اهمیت نیروگاههای گازی و حتی انرژی هستهای را برجسته ساختهاست.
در حال حاضر، گاز طبیعی بهعنوان پشتیبان قابلاعتماد عمل میکند، تا زمانی که بتوان ذخیرهسازی انرژی در دورههای طولانی و با هزینه کم را فراهم کرد.
موج بیسابقه پروژههای نیروگاه گاز و چالشهای زنجیره تامین
تاکنون بیش از ۱۰۰ گیگاوات پروژه جدید نیروگاه گازی در آمریکا اعلام شدهاست. اگر پروژههای کوچک و آنهایی که تاریخ تکمیل مشخصی ندارند، کنار گذاشته شوند، در مجموع ساخت حدود ۱۲۰ نیروگاه گازی با ظرفیت نزدیک به ۸۰ گیگاوات تا سال ۲۰۳۰ برنامهریزی شدهاست.
برای مقایسه، طی پنج سال گذشته تنها حدود ۳۵ گیگاوات ظرفیت نیروگاه گازی به شبکه آمریکا اضافه شدهاست. بنابراین، میزان کنونی تقریبا سه برابر آن دوره است. رشد سریع پروژههای جدید باعث فشار مضاعف بر منابع تامین و بخش ساختوساز شده و در نتیجه زمان تحویل تجهیزات طولانیتر و هزینهها بالاتر رفتهاست.
بازار تامین توربین برای نیروگاههای گازی آمریکا عمدتا در اختیار سه تولیدکننده بزرگ تجهیزات اصلی شامل GE Vernova، زیمنس انرژی و میتسوبیشی پاور است. این شرکتها بهتازگی سرمایهگذاریهایی برای افزایش ظرفیت تولید آغاز کردهاند، اما با این حال فعالان بازار از طولانیترشدن زمان تحویل خبر میدهند. دلیل این است که عرضهکنندگان در پاسخ به جهش تقاضا با دشواری روبهرو هستند.
کمبود عرضه و فشار بر تولیدکنندگان توربین
بنابر اعلام موسسه پژوهش انرژیEPRI ، برای بسیاری از تولیدکنندگان بزرگ تجهیزات اصلی، تحویل توربینهای گازی بزرگ میتواند بیش از پنج سال به طول انجامد. توربینهای گاز کوچکتر در بازهای سه تا چهار ساله قابلدستیابی هستند.
آخرین موج ساخت نیروگاههای گازسوز بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ رخ داد، پس از آنکه انقلاب شیل در ایالات متحده باعث کاهش قیمت گاز شد. افزایش ظرفیت جدید و رشد تولید انرژیهای تجدیدپذیر منجر به دورهای طولانی از حاشیه سود پایین و تقریبا توقف در ساخت نیروگاههای جدید گردید. همین رکود باعث شد بسیاری از تامینکنندگان قطعات، سرمایهگذاریهای خود را کاهش دهند یا حتی از این صنعت خارج شوند.
بنابر اعلام شرکت زیمنس انرژی، با وجود گسترش ظرفیت تولید، تقاضای بیسابقه برای توربینهای گازی موجب افزایش زمان تحویل شدهاست.
سرمایهگذاری تولیدکنندگان و همبستگی با پروژههای مراکز داده
برنامههای توسعه زیمنس شامل گسترش 5700 مترمربع تاسیسات تولیدی این شرکت در گیبسنتون ایالت فلوریدا است. در این کارخانه که پرههای ثابت و متحرک توربین، اجزای حیاتی در ساخت توربینهای گاز را تولید میکند.
در همین حال، شرکت GE Vernova نیز قصد دارد بیش از ۱۶۰ میلیون دلار در کارخانه خود در گرینویل ایالت کارولینای جنوبی سرمایهگذاری کند تا بتواند پاسخگوی افزایش بیسابقه تقاضا برای توربینهای گاز باشد.
از سوی دیگر، پراکندگی جغرافیایی پروژههای جدید نیروگاه گازی بهطور مستقیم با محل احداث مراکز داده در ارتباط است. دسترسی به ظرفیت شبکه برق، به یکی از مهمترین معیارهای انتخاب محل پروژه تبدیل شدهاست. توسعهدهندگان میکوشند از صفهای طولانی اتصال به شبکه که به دلیل حجم بالای درخواستها نزد کاربران شبکه به وجودآمده، اجتناب کنند.
توسعهدهندگان نیروگاههای گازی امروز با هزینههای بسیار بالاتری نسبت به دورههای رونق گذشته روبهرو هستند. بخشی از این افزایش ناشی از خروج شرکتهای ساختمانی از صنعت در دوره رکود تقاضا و بخشی دیگر نتیجه فشارهای تورمی و تعرفههای وارداتی است.
بسیاری از شرکتهای مهندسی، تامین و ساخت (EPC) در دوران کمرونق بازار از این بخش خارج شدند و اکنون کمبود پیمانکارانی که بتوانند با اطمینان پروژههای گازی را اجرا کنند، به مشکلی جدی بدل شدهاست. برای سالها این قاعده وجود داشت که ساخت یک نیروگاه گازی حدود ۱۰۰۰ دلار به ازای هر کیلووات هزینه دارد. اما امروز این رقم به ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ دلار برای هر کیلووات رسیدهاست.
برخی توسعهدهندگان با شرکتهای EPC و تامینکنندگان تجهیزات مشارکتهایی ایجاد کردهاند تا ریسک ساخت را کاهش داده و امنیت زنجیره پروژههای خود را تضمین کنند. برای نمونه، شرکت NRG Energy در فوریه امسال از همکاری با GE Vernova و شرکت ساختمانی کیویت برای احداث چهار نیروگاه گازی جدید خبر داد.
