موتور پیدی-14 محصول شرکت آویادویگاتل، اولین موتور توربوفن تجاری روزآمد روسیه بشمار میرود که توسعه آن در دوران پس از فروپاشی شوروی کلید خوردهاست. روسها امیدوارند برنامه نصب این موتور بومی بر روی جت مسافربری باریکپیکر امسی-21 محصول ایرکوت، در دهه جاری میلادی با موفقیت پیش برود. نمونههای پیشتولیدی هواپیمای امسی21-300 به موتورهای توربوفن پیدبلیو1400جی محصول پرتاندویتنی مجهز شدهاند. از این موتورها در برنامه اخذ گواهینامه صلاحیت پروازی جت مسافربری جدید روسیه استفاده میشود.
در سال 2021، پس از آنکه موتور پیدی-14، آزمایشهای سختگیرانه سازمان هوانوردی بینالمللی ایکائو در مورد آلایندگی را با موفقیت پشت سر گذاشت، روسها تصمیم گرفتند هواپیمای امسی-21 مجهز به این موتور را نیز به برنامه صلاحیت پروازی اضافه کنند. این تحولات، روستک هلدینگ معظم دولتی روسیه پشتیبان برنامههای فناورانه و صنعت هوانوردی این کشور را مشتاق کرد تا توجه ویژهای به توسعه موتورهای توربوفن بومی کند. لازم به ذکر است که آخرین پروژه از این دست، به دهه 1980 میلادی و دوران شوروی سابق برمیگردد که در قالب آن، موتور پیاس-90ای توسعه یافت.
انگیزه اصلی در روسیه برای ساخت نسل جدیدی از موتورهای توربوفن هوایی غیرنظامی، در دهه 1990 پررنگ شد. پس از سالها تحقیق و پژوهش توسط شرکتهای موتورساز روسی، توافقنامه اولیه توسعه موتور پیدی-14 در سال 2008 به امضا رسید. هدف از این پروژه، توسعه یک موتور توربوفن با نیروی پیشران 14 تن بود. بر این اساس، شرکتهای آویادویگاتل و پرم همکاری مشترکی را برای توسعه و ساخت این موتور آغاز کردند. تستهای زمینی این موتور در سال 2015 آغاز شد و در سال 2018، نقطه عطفی در برنامه توسعه پیدی-14 با صدور گواهینامه نوع توسط سازمان هواپیمایی کشوری روسیه شکل گرفت.
موتور پیدی-14 برای نصب بر روی هواپیمای مسافربری باریکپیکر گزینه مناسبی است که این هواپیماها، بخش اصلی صنعت حمل و نقل هوایی جهان را تشکیل میدهند. توسعه جت مسافربری روزآمد امسی-21 بطور موازی با مسیر توسعه موتور پیدی-14 انجام شد و روسها بر این باور هستند که موتور پیدی-14 میتواند موتوری بهینه برای نصب بر روی این هواپیمای مسافربری باشد. علاوه بر هواپیمای امسی-21، سایر هواپیماهای مسافربری جدید روسی شامل ایلیوشن-114، سوخو سوپرجت و پروژه مشترک چین و روسیه موسوم به سیآر-929 میتواند صنعت حمل و نقل هوایی روسیه را به جایگاهی قابل احترام در بازار هوانوردی جهان ارتقاء دهد.
برآورد خوشبینانه توسط روستک نشان میدهد که امسی-21 قابلیت جذب حداکثر ده درصد از سهم بازار هواپیماهای مسافربری باریکپیکر همرده خود را دارد. موفقیت چشمگیر هواپیمای ایرباس ای320 و بوئینگ بی737 برای ارائه خدمات حمل و نقل هوایی در مسیرهای کوتاه و میانبرد موجب شده تا روسیه بطور جدی به آینده روشن برای هواپیمای امسی-21 در بازار هوانوردی جهان خوشبین باشد.
منبع:
*نقاط عطف در پروژه توسعه موتور توربوفن روسی پیدی۱۴
*ساخت قطعات اصلی موتور توربوفن جدید روسی
