سانحه آخرین یکشنبه ماه اوت (سوانح هوایی بخش پانزدهم)

سوانح هوایی از تلخ‌ترین رویدادها به شمار می‌روند که توجه طیف وسیعی از جامعه را به خود جلب می‌کنند. فارغ از آثار تکان‌دهنده اجتماعی این سوانح، آموزه‌های فنی و عملیاتی از آن‌ها به عنوان عاملی تعیین‌کننده و موثر برای بهبود مستمر نظام کیفی حاکم بر صنعت حمل و نقل هوایی و افزایش ایمنی پرواز به شمار می‌رود. در این مجموعه مقالات، به زبانی ساده مهم‌ترین سوانح هوایی تاریخ پرواز مرور می‌شود که نقص عملکرد یا بروز اشکال فنی در موتور هواپیما به عنوان یکی از عوامل موثر در سانحه شناخته شده باشد. البته ذکر این نکته ضروری است که هرگز نمی‌توان تنها یک عامل را به عنوان علت اصلی بروز سانحه هوایی معرفی کرد، بلکه زنجیره وقایع و عوامل مختلف منجر به بروز سانحه می‌شود.

در آخرین یکشنبه ماه اوت سال ۲۰۱۸، جت مسافربری بوئینگ ۷۶۷-۳۰۰ ایر کانادا، فرودگاه بین‌المللی ونکوور را به مقصد فرودگاه دوبلین ایرلند ترک کرد. این پرواز با ۸ خدمه و ۲۵۷ مسافر با شماره ۱۹۴۰ انجام می‌شد. هواپیما در حال اوج‌گیری تا ارتفاع ۱۰ هزار پایی بود که خدمه پروازی صدای مهیبی را از موتور شماره دو شنیدند. بلافاصله پس از آن، موتور توربوفن پرت‌اندویتنی پی‌دبلیو۴۰۶۰ توان خود را از دست داد و نشانگرهای کابین خلبان، وضعیت غیرعادی عملکرد موتور را نشان می‌دادند. موتور به حالت درجا تغییر وضعیت داده شد و خلبان پیام اضطراری مخابره کرد. پرواز شماره ۱۹۴۰، بلادرنگ بازگشت به فرودگاه بین‌المللی ونکوور را در دستور کار قرارداد و نهایتا، در باند شماره ۲۶ در حالی‌که وزن بیش از وزن استاندارد برای فرود بود، به زمین نشست.

خوشبختانه در این سانحه هیچ یک از سرنشینان هواپیما آسیب جانی ندیدند، اما قطعات کوچکی از هواپیما بر روی باند باقی ماند. بررسی‌های اولیه، حاکی بر آسیب گسترده در پره‌های ردیف‌های پایانی توربین موتور هواپیما بود. شهپر (ایلرون) داخلی و قسمتی از بدنه در نزدیکی محل درب قسمت بار، در اثر برخورد قطعات جداشده از نازل موتور آسیب دیدند. بنابر دستور سازمان هواپیمایی کشوری کانادا، این موتور آسیب‌دیده برای بررسی دقیق به شرکت پرت‌اندویتنی ارسال شد. منشا اصلی آسیب ردیف‌های پایانی توربین کم‌فشار، از پره ثابت ردیف چهارم تا پره متحرک ردیف ششم توربین متمرکز بود. این هواپیما، در زمان سانحه ۲۲ سال و ۹ ماه عمر عملیاتی در کارنامه خود به را ثبت رسانده بود.