تاثیر هوای سرد بر موتور هواپیما
موتور هواپیماها در هوای سرد عملکرد بهتری دارند. با توجه به دما و تاثیر آن بر موتور هواپیما، نگرانیها بیشتر معطوف به گرما هستند تا سرما. موتورها بر اثر احتراق سوخت برای تولید انرژی، گرما ایجاد میکنند. بنابراین به گونهای ساخته شدهاند تا در برابر دمای بسیار بالا مقاوم باشند و در عین حال در زمستانهای سرد و یخبندان نیز به درستی کار کنند.
فلزات مورد استفاده در ساخت موتور در دماهای مختلف قرار میگیرند. روغن و سایر روانکنندهها در هوای سرد مقداری از ویسکوزیته خود را از دست میدهند که همین موضوع منجر به سایش و فشار بیشتر روی قطعات متحرک میشود. اما علیرغم وجود این مشکلات، موتور هواپیماها در چنین شرایطی عملکرد بهتری دارند.
” بخوانید: بخشهای مختلف هواپیما در حین پرواز چقدر گرم یا سرد میشوند؟ “
چگالی هوا تعیینکننده است
دلیل عملکرد بهتر موتورها در هوای سرد به چگالی هوا برمیگردد. در تابستان که هوا گرمتر است، مولکولهای نیتروژن، اکسیژن و آرگون که هوا را تشکیل میدهند، بیشتر منبسط شده و باعث میشوند هوا چگالی کمتری داشته باشد. در زمستان برعکس، مولکولها به هم نزدیکتر هستند و هوا را غلیظتر میکنند.
چگالی هوا مستقیم با مقدار نیروی برآ تولیدشده توسط بالهای هواپیما در ارتباط است. هرچه چگالی هوا کمتر باشد، متقابلا نیروی برآ کمتری ایجاد میشود. بنابراین هواپیماهایی که در تابستان پرواز میکنند به طول باند بیشتری برای بلند شدن نیاز دارند. در زمستان که هوا متراکمتر است، هواپیماها نه تنها سریعتر از زمین بلند میشوند، بلکه میتوانند با سرعت بیشتری ارتفاع بگیرند.
ارتفاع نحوه عملکرد موتورها را نیز تعیین میکند
یکی از عوامل موثر در نحوه عملکرد هواپیما ارتفاع از سطح دریا است. هرچه ارتفاع باند فرودگاه بیشتر باشد، هوا رقیقتر میشود. به طور کلی، به ازای هر دو هزار پا افزایش ارتفاع، طول باند فرودگاه باید هزار پا افزایش یابد. به همین دلیل، بهندرت هواپیماهای بزرگ در فرودگاههای مرتفع دنیا به پرواز درمیآیند.
از آنجایی که هوا در زمستان متراکمتر است، موتورها مولکولهای اکسیژن بیشتری را جذب میکنند. موتور هواپیما این امر را با افزودن سوخت بیشتر جبران میکند. درست است که نیروی پیشران بیشتری تولید میشود، اما در عین حال مصرف سوخت هم بیشتر میشود. بر این اساس، یکی از مزایای سیر در ارتفاعات بالاتر که هوا چگالی کمتری دارد، مشخص میشود.
هوای سرد و متراکم به موتور هواپیماها کمک میکند تا عملکرد بهتری داشته باشند و همچنین به تضمین داشتن پروازی روانتر کمک میکند. در طول تابستان، سطح زمین گرم است که منجر به بالا آمدن هوای گرم میشود و با اینکه خلبانان که برای پرواز در این شرایط گرم آموزش دیدهاند، ممکن است با پروازی متلاطم روبرو شوند. در طول زمستان اما احتمال کمتری برای پرواز در طوفان وجود دارد، از این رو پرواز در زمستان میتواند راحتتر از تابستان باشد.
” بخوانید: بهسازی سامانه کنترل موتور ترنت ۱۰۰۰ برای کاهش ریسک یخزدگی “
یخبندان هنگام پرواز در زمستان یک خطر محسوب میشود
اگرچه عملکرد هواپیما ممکن است در زمستان بهتر باشد، اما این موضوع پرواز را ایمنتر نمیکند. در واقع، برخلاف تابستان، خلبانان باید نگران یخزدگی و تاثیر آن بر بلندکردن و نحوه کنترل هواپیما باشند.
پرواز شماره ۳۴۰۷ خطوط هوایی کانتیننتال کانکشن نمونه خوبی برای درک میزان خطر یخزدگی است. در فوریه سال ۲۰۰۹، هواپیمای نسبتا جدید دو موتوره توربوپراپ بمباردیه Q400، نیوآرک را به مقصد بوفالو ترک کرد. در حین نزدیک شدن به بوفالو، هواپیما شروع به یخ بستن کرد و باعث متوقف شدن هواپیما شد. خلبانان فرصتی برای رفع این مشکل نداشتند و تمام ۴۹ سرنشین به همراه خدمه هواپیما در این سانحه جان خود را از دست دادند. همچنین، میتوان به سانحه فوکر اف۱۰۰ شرکت هواپیمایی بینالمللی سوئیس اشاره کرد که شرح آن در لینک زیر ارائه شدهاست.
” بخوانید: یخزدایی خطرآفرین در نورنبرگ “
منبع: