پس از بروز مشکلاتی در موتور هواپیماهای مسافربری ایرباس ای220 که ناشی از نقص فنی در روتور کمپرسور کمفشار بود، امریه جدیدی برای کلیه کاربران این جت مسافربری صادر شده که بر مبنای آن، بهروزرسانی نرمافزار سامانه کنترل الکترونیکی دیجیتال خودمختار موتور (فَدِک) الزامی است. این امریه توسط سازمان هوانوردی فدرال آمریکا (اِفایای) صادر شده و برای موتورهای توربوفن پیدبلیو1500جی محصول پرتاندویتنی الزامآور است.
در سال میلادی گذشته، سه حادثه از این دست برای هواپیمای ای220 شرکت سوئیسایر رخ داد و اخیرا نیز سانحه چهارم برای یک هواپیما متعلق به شرکت ایربالتیک به ثبت رسید.
بررسی دقیق و تحلیل حوادث رخ داده نشان میدهد که در موتور این هواپیماها، پرههای ثابت بخش کمفشار کمپرسور دچار وضعیتی مشابه تشدید آکوستیک شده و در پی لرزش این پرهها، روتور طبقه اول کمپرسور آسیب دیدهاست. بررسیهای اولیه توسط متخصصان سازمان هوانوردی فدرال آمریکا منجر به صدور توصیه فوری به خلبانان هواپیمای ای220 شد. به موجب این توصیه، از خلبانان این نوع هوپیما خواسته شد که تغییر نیروی پیشران موتور در ارتفاع پروازی بالا را برای اجتناب از بروز مشکل اساسی در موتور، محدود نمایند.
اما تحلیلهای بعدی در مورد رفتار پره ثابت کمپرسور کمفشار نشان داد که برای جلوگیری از بروز پدیده تشدید، باید تغییراتی در نرمافزار سامانه کنترل فَدِک موتور انجام شود. بر این اساس، از همه کاربران هواپیمای ای220 مجهز به موتورهای توربوفن پیدبلیو 1500جی خواسته شده که در صورت استفاده از سامانه فَدِک با ورژن قدیمیتر از وی2.11.9.2 در اسرع وقت نسبت بهروزسانی آن اقدام نمایند.
در امریه اِفایای تصریح شده برای موتورهایی که کمتر از 300 سیکل پروازی را به ثبت رساندهاند، بهروزرسانی سامانه فَدِک باید حداکثر ظرف 15 سیکل پروازی بعدی انجام شود و برای سایر موتورها تا 90 روز برای انجام این بهروزرسانی زمان در نظر گرفته شدهاست.
بررسیهای سازمان هوانوردی فدرال آمریکا نشان میدهد که در چهار حادثه مذکور، موتورهای یدکی روی هواپیماهای حادثهدیده نصب بودهاند و تاکنون حادثهای برای هواپیماهایی که موتورهای آنها از ابتدا توسط کارخانه ایرباس نصب شده، به ثبت نرسیدهاست. بر این اساس، اِفایای ریسک بروز این مشکل فنی را روی موتورهای یدکی بیش از موتورهای اصلی نصبشده توسط کارخانه سازنده هواپیما ارزیابی میکند.
منبع:
*یک میلیون ساعت عملیاتی برای موتورهای ایرباس ای۲۲۰
*الزام بازرسی کمپرسور کمفشار موتورهای Pratt & Whitney برای کاربران ایرباس ای۲۲۰
