نیاز بخش انرژی روسیه به 270 واحد توربین گاز و 345 توربین بخار
بر اساس برآوردهای انجامشده، تا سال 2042، بخش انرژی روسیه به 270 واحد توربین گاز و 345 توربین بخار نیاز خواهد داشت. این برآورد، در تاریخ 20 فوریه 2025، در همایش انرژی موسوم به «مجتمع سوخت و انرژی روسیه: چشماندازها و چالشها» اعلام شد. بر اساس تصمیم دولت فدراسیون روسیه در سال 2023، یک کارگروه ویژه، مسئولیت برنامهریزی آیندهنگرانه صنعت برق را بر عهده گرفت. از جمله وظایف اصلی آن، تدوین اسناد برنامهای مانند طرح کلی استقرار تاسیسات تولید برق و طرحها و برنامه توسعه سامانههای انرژی الکتریکی است.
نخستین طرح کلی استقرار تاسیسات تولید برق (تا سال 2042) در سال گذشته میلادی تدوین شد و شامل پیشبینیها و برنامههای توسعه سامانه انرژی روسیه برای 18 سال آینده است. نکات حائز اهمیت در گزارش اولیه این کارگروه ویژه به شرح زیر است.
- تا سال 2042، این صنعت به 270 واحد توربین گاز با مجموع ظرفیت نزدیک به 33.7 گیگاوات نیاز خواهد داشت.
- نخستین توربین گاز بومی با توان بالا GTD-110M در ترکیب تجهیزات نیروگاه حرارتی اودارنايا در شبکه یکپارچه انرژی جنوب به بهرهبرداری رسیدهاست.
- همچنین، به 345 توربین بخار با مجموع ظرفیت حدود 65.2 گیگاوات نیاز است.
- از نظر فناوری، در زمینه توربینهای بخار مشکلی پیشبینی نمیشود.
لازم به ذکر است که توسعه توربینهای گاز داخلی پرقدرت توسط شرکتهای عضو اتحادیه موتورسازان روسیه UEC زیرمجموعه هلدینگ دولتی فناوری روستک و با همکاری شرکت خصوصی پاور ماشین انجام شدهاست. توربین گاز GTD-110M که توسط UEC ساخته شده و دارای توان 115 مگاوات است، علیرغم مشکلات اولیه، در سپتامبر 2024 با موفقیت آزمایشهای جامع خود را در ترکیب تجهیزات تولید برق واحد سوم نیروگاه حرارتی اودارنايا در منطقه کراسنودار پشت سر گذاشت.
بخوانید: “نگاه مثبت وزارت انرژی روسیه به استفاده از سامانه های ذخیره سازی انرژی“
در اکتبر 2024، واحد سوم نیروگاه اودارنايا رسما وارد بهرهبرداری عملیاتی شد. این بهرهبرداری سه سال دیرتر از برنامهریزی اولیه انجام شد که عمدتا به دلیل بازطراحی واحد نیروگاهی برای تطبیق با توربین گازی GTD-110M و همچنین آمادهنبودن تجهیزات جانبی بود.
توسعه توربینهای گاز پرقدرت توسط پاور ماشین
شرکت پاور ماشین، توربینهای گاز پرقدرت GTE-170 را توسعه داده که بسته به نمونه، توان آن 155.3 مگاوات (GTE -170.1) و 170 مگاوات (GTE-170.2) برای نمونه ارتقایافته است. در این پروژه، نیز تاخیرهایی صورت گرفت. اولین توربین تجاری GTE-170.1 که برای نیروگاه حرارتی نیژنکامسک ساخته شده بود، نتوانست در سال 2024 وارد بهرهبرداری شود و این پروژه اکنون لغو شدهاست.
در اوایل فوریه 2025، شرکت پاور ماشین، برنامه آزمایشهای کنترلی کارخانهای را تکمیل کرد و دومین توربین GTE -170.1 را برای ارتقا نیروگاه کاشیرسکایا متعلق به اینتررائو آماده ارسال کرد. بهرهبرداری از دو واحد سیکل ترکیبی (PGU-460) در نیروگاه کاشیرسکایا برای سال 2027 برنامهریزی شدهاست. برای ارتقا آن، پاور ماشین باید دو توربین GTE-170.1 و GTE-170.2 برای این پروژه تامین کند. در حال حاضر، تعداد 12 توربین از نوع GTE-170 در خط تولید قرار دارند، اما نیاز بازار بسیار بالاتر از این تعداد است.
مشکلات غیرمنتظره در حوزه توربینهای بخار
در نوامبر 2024، وزارت صنعتوتجارت روسیه اعلام کرد که تاخیرهایی در تحویل قطعات و تجهیزات مرتبط با توربین بخار از سوی شرکت پاورماشین رخ دادهاست. پاور ماشین علت تاخیر در تولید توربینهای بخار را مشکلات در تامین قطعات ریختهگری حجیم برای بدنه توربینها عنوان کرد. تامینکنندگان فولاد نیز از طرف خود، به مشکلات هماهنگی مراحل کاری از سوی پاور ماشین اشاره کردند که باعث شده مراحل بعدی تولید با تاخیر مواجه شوند. در نتیجه، تحویل 21 دستگاه توربین بخار به تعویق افتاده و ممکن است حداقل 2 سال عقب بیفتند. وزارت صنعتوتجارت روسیه این مشکل را ناشی از عدم توانایی صنعت در مدیریت چنین حجم بالایی از سفارشها، تولیدکنندگان و زنجیرههای تامین برشمردهاست.
ظرفیتهای آینده صنعت انرژی
با تحلیل ساختار برنامهریزیشده برای راهاندازی تجهیزات تولید توان تا سال 2042، مدیر کارگروه ویژه تاکید کرد که توسعه متوازن همه انواع تولید برق همچنان اولویت اصلی در شکلگیری آینده سامانه انرژی باقی خواهد ماند. این رویکرد به تقویت امنیت انرژی کشور کمک میکند. بیشترین تغییرات در بخش منابع تجدیدپذیر رخ خواهد داد. سهم نیروگاههای خورشیدی و بادی، از 1.9 درصد (معادل 4.7 گیگاوات) در سال 2023 به 7.3 درصد (معادل 21.9 گیگاوات) در سال 2042 افزایش خواهد یافت. برای اولین بار در تاریخ صنعت برق روسیه نوین، اسناد برنامهریزی بلندمدت که بهطور مشترک توسعه یافتهاند، بهصورت هماهنگ و مکمل یکدیگر اجرا خواهند شد.
در افق 18 ساله تا 2042، پیشنهاد شده که 88.5 گیگاوات ظرفیت جدید تولید برق اضافه شود. ارتقا ظرفیتهای موجود در کنار ساخت پروژههای جدید، یکی از اولویتهای اصلی در توسعه سامانه انرژی است. بر اساس این برنامه، در مرتبه اول، تجهیزات تولید برق نیروگاههای حرارتی با مجموع ظرفیت 63.9 گیگاوات مورد نوسازی قرار خواهد گرفت. اجرای تصمیمات مندرج در اسناد برنامهریزی بلندمدت، علاوه بر تضمین عملکرد پایدار سامانه یکپارچه انرژی روسیه، باعث تقویت حاکمیت فناوری، گسترش ظرفیت تولید داخلی و افزایش توانمندیهای صنعت ماشینسازی انرژی کشور خواهد شد.
منبع:
