امروزه، صنایع نفت و گاز برای انتقال گاز از فاصلههای دور و بعضا در محیطهایی با اقلیم سخت، تحت قوانین زیستمحیطی سختگیرانه به دنبال راهحلهایی موثر است. برای این منظور، تجهیزاتی با بهرهوری بالا، آلایندگی پایین و قابلیت نگهداری آسان میتواند پاسخگوی این نیاز باشد. یکی از جدیدترین محصولات شرکت جنرال الکتریک، توربین گاز اِلتی۱۶ با توان ۱۶.۵ مگاوات است که میتواند با بهرهوری مکانیکی ۳۷ درصد در خطوط انتقال گاز، تاسیسات نفت و گازی و نیروگاههای برق مورد استفاده قرار گیرد.
جنرال الکتریک مدعی است که ماشین اِلتی۱۶ را با هدف دستیابی به بیشترین کارایی و با فرض به حداقل رساندن ریسکها طراحی کردهاست. بنابر اعلام جنرال الکتریک، برنامه تحقیق و توسعه پروژه توربین گاز اِلتی۱۶، پنج سال زمان و ۳۳۰ میلیون دلار هزینه برای این شرکت در برداشتهاست. این ماشین یک توربین گاز دو محوره است که توربین قدرت آن با سرعت ۷۸۰۰ دور در دقیقه میچرخد و برای استفاده بهینه در خطوط انتقال گاز با کمپرسورهای پیسیاِل محصول جنرال الکتریک به راحتی کوپل میشود.
بازه زمانی بین دورههای بازرسی و تعمیر این ماشین ۳۵ هزار ساعت است که از نظر عملیاتی، معادل چهار سال فعالیت بیوقفه برای ماژول ژنراتور گاز و هشت سال فعالیت یکسره برای ماژول توربین قدرت است. این ماشین بهصورت کاملا ماژولار ساخته شده و در نتیجه نگهداری و تعمیر آن بسیار ساده و سریع است. بهرهوری این توربین گاز در کاربری تولید برق با پیکربندی سیکل ساده ۳۶ درصد است.
آیتمهای استاندارد در یک پکیج تحویلی توربین اِلتی۱۶ شامل: نرمافزار پایش دینامیک احتراق، تجهیزات عیبیابی و پایش از راه دور ماشین و نرمافزارهای کنترل و رصد عملکرد است. کمپرسور محوری این ماشین نمونه تکاملیافته طرح اِماِس۵۰۰۲ئی با یک طبقه اضافه شده (افزایش از ۱۱ به ۱۲ طبقه) برای دستیابی به بهرهوری بالاتر و افزایش نسبت فشار از ۱۷ به ۱۹ است. به منظور سازگار شدن این ماشین با محدودههای سرعت نسبتا بزرگ و افزایش مقاومت آن در برابر ناپایداری سرج، سه طبقه پره با هندسه متغیر در آن تعبیه شدهاست.
محفظه احتراق این ماشین براساس درس آموختهها از خانواده توربینهای اِلاِم از نوع جیئی۵، به ۳۹ دستگاه محفظه پیش آمیخته مجهز شدهاست. در این ماشین، پرههای طبقات پرفشار اول و دوم توربین از جنس تک کریستال اِن۴ ساخته شدهاند تا از کارایی و دوام این قطعات مهم اطمینان حاصل شود و نیاز به استفاده از پوششهای تیبیسی مرتفع شود. بخش کمفشار توربین به یک نازل با هندسه متغیر مجهز شده که بهرهوری را افزایش داده و میزان آلایندگی را به کمتر از شرایط کاری با بارگذاری بیشینه، تقلیل میدهد.
منبع:
*توربین گاز کلاس اچ جنرال الکتریک در یک نگاه
*مدیران ارشد جنرال الکتریک: چشمانداز مثبت برای آینده بازار توربینهای گاز