معاون وزیر صنعت و تجارت روسیه، در سخنرانی خود در همایش آینده انرژیهای تجدیدپذیر در روسیه اعلام کرد که تردید دارد شرکتهای مدعی بومیسازی توربینهای گاز پرقدرت در خاک روسیه موفق به برآوردن الزامات قانونی جدید و در نتیجه، دریافت بستههای حمایتی و تشویقی سرمایهگذاری ویژه موردنظر دولت فدرال روسیه شوند. از نسخه روزآمد قراردادهای ویژه سرمایهگذاری دولت روسیه موسوم به اسپایک۲ یاد میشود.
در ماه ژوئیه، شرکت فناوری توربین گاز زیمنس (استیجیتی) حاصل سرمایهگذاری ۶۵ درصدی زیمنس و ۳۵ درصدی پاور ماشین، درخواستی را برای دریافت بسته حمایتی اسپایک به وزارت صنعت و تجارت روسیه ارائه کرد. بر این اساس، تولیدکننده روسی متعهد شده بود تا نیمه سال ۲۰۲۳، ۹۰ درصد قطعات توربین اسجیتی۵-۲۰۰۰ئی شامل قطعات بخش داغ را به صورت بومی بسازد. در ماه اوت سال جاری، دولت روسیه تغییراتی در سازوکار اجرای بستههای تشویقی اسپایک اعمال کرد و جهتگیری آن را از ترغیب جذب سرمایهگذاری خارجی به مشارکت فعال در توسعه و بومیسازی فناوریهای پیشرفته تغییر داد. بر این اساس، طرحهای درخواستی مجددا مورد بررسی قرار گرفت و وزارت صنعت و تجارت روسیه درخواست مشترک زیمنس و پاور ماشین در قالب شرکت استیجیتی را رد کرد.
واسیلی اسماکوف معاون وزیر صنعت و تجارت روسیه که این روزها فعالترین چهره رسانهای در حوزه توسعه توربینهای گازی بزرگ در این کشور بهشمار میرود، در اظهارات خود صراحتا اعلام کرد که امیدی به توافق با بازیگران اصلی پیشرو این صنعت کلیدی برای عقد قرارداد حمایتی ویژه در قالب اسپایک۲ را ندارد. از طرف دیگر به نظر میرسد شرکتهای فعال روسی در این حوزه نیز تمایلی به عقد قرارداد حمایتی اسپایک میان دولت این کشور و شرکتهای خارجی ندارند. بنابر گزارش روزنامه کامرسانت، پاور ماشین به طور رسمی از وزارت صنعت و تجارت روسیه درخواست کرده بود که در چارچوب طرح اسپایک قراردادی با زیمنس و هیچ شرکت خارجی دیگر منعقد نشود.
در این حال، پاور ماشین مدعی است تا پایان سال ۲۰۲۳ قادر خواهد بود اولین توربین گاز ۱۷۰ مگاواتی بومی را عرضه نماید. در این راستا، پاور ماشین بهعنوان تنها شرکتکننده در هر دو دور مناقصه وزارت صنعت و تجارت روسیه طرح خود را ارائه کرد و در نهایت، بهعنوان برنده معرفی شد. انتظار میرود حمایت مالی دولتی با سقف ۷ میلیارد روبل به پاور ماشین تعلق گیرد، اگرچه در طرح پیشنهادی این شرکت تخصیص ۵ میلیارد روبل تقاضا شده بود. از طرف دیگر، اینتررائو با همکاری جنرال الکتریک و روستک تلاش گستردهای برای ساخت اولین توربین گاز روسیه را دنبال میکند. در ماه ژوئن، نیز هلدینگ آرئیپی از امضای یک توافقنامه با شرکت ایتالیایی آنسالدو برای تولید، تعمیر و سرویس توربینهای گازی و تجاری بزرگ خبر داد.
تحلیلگران صنعت و بازار انرژی روسیه معتقدند عقد قرارداد سرمایهگذاری ویژه در قالب برنامه اسپایک، تنها راه مشارکت برای شرکتهای خارجی نیست و بر اساس برنامه راهبردی مدرنسازی نیروگاههای حرارتی که به تصویب دولت روسیه رسیده، اوج تقاضا برای توربینهای گازی بزرگ مبتنی بر تولید بومی از سال ۲۰۲۶ آغاز میشود و بر این اساس، شرکتهای داخلی و بازیگران اصلی بینالمللی این صنعت هنوز فرصت کافی را برای تصمیمگیری و انتخاب بهترین و موثرترین روش ورود به این بازار را در اختیار دارند.
در نگاهی کلان به نظر میرسد تناقضی اجرایی میان عقد قراردادهای ویژه اسپایک۲ با شرکتهای خارجی و حمایت بی چون و چرا از تولید بومی وجود دارد که این تناقض در صنعت توربینهای گازی پرقدرت به خاطر اهمیت راهبردی، ارزش بالای فناورانه و رقابت بسیار شدید بازیگران اصلی جهانی پیچیدهتر از صنایع دیگر میباشد. به هر حال روسیه در شرایط کنونی بهعنوان یکی از جذابترین بازارها برای صنعت نیروگاهی جهان شناخته میشود.
منبع:
*گامی دیگر در تولید بومی توربین گاز روسی
*گامی مهم در برنامه تولید بومی توربینهای گاز پرقدرت روسیه