نصب موتور پاسپورت بر روی بمباردیه گلوبال۸۰۰۰
موتور پاسپورت بهعنوان یکی از روزآمدترین محصولات شرکت آمریکایی جنرال الکتریک، از سال ۲۰۱۸ وارد خدمت عملیاتی شدهاست. بهرهبرداری از این موتور نخستین بار با نصب بر روی هواپیمای گلوبال۷۵۰۰ محصول شرکت بمباردیه آغاز شد. جنرال الکتریک پاسپورت را بهعنوان مشتقی از موتور لیپ محصول شرکت CFM اینترنشنال توسعه دادهاست. این موتور توربوفن با گذردهی بالا، میتواند نیروی پیشران ۱۹ هزار پاوند معادل ۸۵ کیلونیوتن را تامین نماید. جنرال الکتریک همچنین سازنده موتور نامآشنای CF34 است که در حال حاضر بر روی اغلب هواپیماهای تجاری و جتهای منطقهای عملیاتی جهان نصب شدهاست.
” بخوانید: آشنایی با موتور توربوفن روزآمد پاسپورت “
جنرال الکتریک که خود ۵۰ درصد از سهام شرکت CFM اینترنشنال را در اختیار دارد، از مدتها پیش در قالب برنامهای با عنوان TechX، کار بر روی توسعه یک موتور نسل آینده برای نصب بر روی جتهای تجاری را آغاز کرده بود. نهایتا موتور پاسپورت بهعنوان نمونه مشتقشده از موتور لیپ، برای اجراییکردن این طرح انتخاب شد و جتهای تجاری خانواده گلوبال۷۵۰۰ و گلوبال۸۰۰۰ بمباردیه بهعنوان نخستین پرندهها برای نصب این موتور برگزیده شدند.
جت تجاری گلوبال۸۰۰۰ محصول بمباردیه، بهعنوان نمونه دوربردتر خانواده هواپیماهای گلوبال از سال ۲۰۲۵ وارد خدمت تجاری میشود. این هواپیما که بر اساس جت گلوبال۶۰۰۰ توسعه یافته، به بالهای بازطراحیشده برای عملکرد بهتر در سرعتهای پروازی بالا مجهز است. طراحی آیرودینامیکی بال این پرنده منحصر بفرد است و مزیت دسترسی به سرعت بالاتر نسبت به سایر نمونههای همرده خود را دارا است.
نسبت ضخامت به وتر سطح مقطع بال گلوبال۸۰۰۰ بهگونهای بهینه شده که نیروی پسا کمتری ایجاد میکند و برای هواپیما عملکرد آیرودینامیکی بهبودیافته در رژههای پروازی فراهم میآورد. سطوح برا افزا (فلپ) با دو شیار، نصبشده در قسمت عقب بال، عملکرد آیرودینامیکی آن در سرعتهای پایین را نیز بهبود میبخشد. زاویه عقبرفت بال ۳۵ درجه است که برای پرواز در سرعت ۰.۸۵ ماخ بهینهسازی شدهاست. سرعت بیشینه پرواز این هواپیما به ۰.۹۴ ماخ معادل ۹۹۹ کیلومتر بر ساعت میرسد.
جت تجاری گلوبال۸۰۰۰ با ظرفیت حمل ۱۹ مسافر تا برد ۱۴۸۰۰ کیلومتر پرواز میکند. نیروی پیشران لازم برای برخاست این هواپیما که قرار است توسط موتور توربوفن پاسپورت فراهم شود ۱۸۹۲۰ پاوندفورس معادل ۸۴.۲ کیلونیوتن است. این هواپیما به دو دستگاه موتور پاسپورت مجهز خواهد شد.
هدف اصلی جنرال الکتریک در برنامه TechX که نهایتا به تعریف پروژه توسعه موتور پاسپورت منجر شد، دستیابی به یک موتور توربوفن کوچک در محدوده نیروی پیشران ۱۴ هزار تا ۲۰ هزار پاوند معادل ۶۲ تا ۸۹ کیلونیوتن بود. بمباردیه در سال ۲۰۱۰، این موتور را برای تامین نیروی پیشران هواپیمای گلوبال۷۵۰۰ خود انتخاب کرد. بهرهوری بالای موتور پاسپورت ناشی از طراحی بهینه کمپرسور پرفشار آن، متشکل از پنج ردیف پره یکپارچهشده موسوم به بلیسک و کاهش وزن و پیچیدگی موتور است. بنابر اعلام جنرال الکتریک، مصرف سوخت پاسپورت نسبت به نمونههای پیشین همرده و نمونههای عملیاتی حاضر در بازار بسیار کمتر است. همچنین نیروی هسته اصلی موتور بسیار پایین است.
نخستین پرواز موتور پاسپورت در سال ۲۰۱۵ انجام شد و یک سال بعد گواهینامه صلاحیت پروازی دریافت کرد. بهرهبرداری عملیاتی از این موتور از سال ۲۰۱۸ آغاز شد. نمونه عملیاتی موتور پاسپورت، نصبشده بر روی هواپیمای گلوبال۷۵۰۰، نیروی پیشرانی معادل ۱۶۵۰۰ پاوند را فراهم میکند.
منبع:
#جنرال الکتریک #موتور توربوفن #موتور هوایی