تبعات خاموشی موتور هواپیما
موتورهای توربینی بر اساس اصل تراکم، احتراق و انبساط کار میکنند. جریان جرمی زیادی از هوای ورودی از طریق چند مرحله کمپرسورهای کمفشار و پرفشار فشرده میشود. هوای فشرده قبل از احتراق ترکیب، با بخارهای سوخت همگن میشود. گاز داغ در محفظه احتراق منبسط شده و انرژی داخلی را به توربینهای کمفشار و پرفشار منتقل میکند. خروجی با سرعت بالا از توربین، نیروی پیشران تولید میکند و هواپیما را به جلو میراند. خاموشی موتور هواپیما زمانی اتفاق میافتد که فرآیند احتراق در محفظه احتراق متوقف شود.
وضعیت خاموششدن موتور
دمای گاز خروجی بهعنوان یک پارامتر عملکردی مهم کاهش یافته و باعث میشود نسبت فشار موتور و سرعت دورانی هسته (N2) کاهش یابد. خاموشی ممکن است به دلایل مختلفی از جمله نارسایی سوخت، غلظت غیرقابل کنترل سیال، واماندگی کمپرسور، وجود بقایای جسم خارجی و یا سایر خرابیهای مکانیکی رخ دهد.
در طول فرآیند خاموششدن، موتور ترکیب سوخت و هوا را از دست داده و تولید نیروی پیشران متوقف میشود که خاموششدن موتور به شدت بر روی پرواز تاثیر میگذارد. باید در نظر داشت که ممکن است به دلیل سرعت پروازی هواپیما، فن موتور خاموششده همچنان در حال چرخش باشد.
” بخوانید: نشت روغن و پیامدهای آن برای موتور هواپیما “
با خاموشی موتور هواپیما چه اتفاقی میافتد؟
خلبانان برای شناسایی پارامترها و عملکرد موتور که ممکن است منجر به خاموشی شود، آموزش دیدهاند. آنها به دقت تمام پارامترهای عملیاتی را در طول پرواز بررسی میکنند و حتی برای مواجهه با یک حادثه شدید، مثل برخورد با پرنده آمادگی لازم را دارند. علاوه بر آن، اگر موتور بدون حادثهای دچار خاموشی شود، خلبانان از روش خاصی برای بکار انداختن مجدد موتور استفاده میکنند.
اگر موتور آسیب دیده یا آتش گرفته باشد، خلبانان باید از قطعبودن سوخت و جریان هوا مطمئن شوند که این اطمینان با کشیدن سوئیچ آتش در کابین خلبان حاصل میشود که دریچههای سوخت و جریان هوا را در واحد هیدرومکانیکی متوقف میکند. خلبانان باید از موتور عملیاتی دیگری استفاده کنند که بطور ویژه لازم است تا سطوح مختلف کنترل شود و نیروی پسای ایجادشده توسط موتور خراب را جبران کنند.
خلبانان همچنین باید به دنبال فرود هواپیما در نزدیکترین مکان امن و بدون به خطر انداختن ایمنی پرواز باشند. خلبانان برای عملکرد مناسب هنگام خاموشی موتور با سناریوهای مختلف آموزش دیدهاند.
تلاش برای راه اندازی مجدد موتور
اگر موتور خاموش آسیبی ندیده باشد، میتوان راهاندازی مجدد را از طریق جریان هوای عرضی موتور عملیاتی دیگر انجام داد. ابتدا خلبان اطمینان حاصل میکند که برای شروع مجدد در یک ارتفاع سیر امن قرار دارد. سپس خلبان سرعت و زاویه مناسب را تعیین میکند تا پرههای فن موتور از کار افتاده با سرعت کافی دوباره شروع به چرخش کنند.
هوای لازم برای راهاندازی را میتوان از واحد تولید توان کمکی (APU) یا از طریق جریان عرضی هوا از موتور عملیاتی گرفت. دریچه، هوای پرفشار را از جریان عرضی یا APU به استارتر موتور منتقل میکند و منجر به چرخش N2 میشود.
هنگامی که کمپرسور پرفشار شروع به چرخش میکند، سوخت برای شروع مجدد احتراق تزریق میشود. خلبانان قبل از هر تصمیمی ایمنی پرواز و سرنشینان آن را مدنظر قرار میدهند. حتی اگر راهاندازی مجدد موتور موفقیتآمیز هم باشد، خلبان ممکن است قصد فرود در مکانی امن داشته باشد.
منبع: