موتور پراپ فن
با وجود اینکه شرکت مکدانل داگلاس چندین نمونه از هواپیمای MD-90، از جمله نمونههای استاندارد -۳۰، -۳۰ER و -۳۰IGW را تولید کرده، اما این شرکت نمونههای بیشتر دیگری را نیز پیشنهاد دادهاست. شرکت مکدانل داگلاس نمونههای کوتاهبرد مانند -۱۰ با ظرفیت ۱۱۴ مسافر و -۴۰، گزینهای توسعهیافته با حداکثر ظرفیت ۱۸۰ مسافر را مدنظر قرار داد. با این حال، یک طرح بسیار عجیب وجود داشت که در این طرح، سازنده هواپیما تحقیقاتی را در مورد MD-94X دارای موتور پراپ فن انجام داد.
یک هواپیمای جدید با نوع جدیدی از موتور
مکدانل داگلاس با هدف ایجاد نوآوری، رقابت با هواپیمای پراپ فن ۷J7 شرکت بوئینگ و هزینه سوخت کمتر، همکاری خود با جنرال الکتریک برای یک پروژه مشترک را آغاز کرد. در چارچوب این همکاری مقرر شد تا موتور فن بدون کانال در حال توسعه GE36 موسوم به UDF را بر روی مشتقی از هواپیمای MD-80 نصب کنند.
موتور GE36 جنرال الکتریک بر پایه همکاری با ناسا توسعه یافت و بهعنوان موتور منتخب برای استفاده در ۷J7 و بهعنوان جایگزین ۷۲۷ در نظر گرفته شد. شایان ذکر است که موتور پراپ فن Allison 578-DX شرکت پرتاندویتنی برای هواپیمای پیشنهادی MD-90 در نظر گرفته شده بود، با این وجود به دلیل پیچیدگیهای مختلف، شرکت جنرال الکتریک انتخاب شد.
یک عامل حیاتی در توسعه اثباتگر فناوری GE36، استفاده از مواد کامپوزیتی جدید توسعهیافته با استحکام بالا بود که تولید پرههای با دوام بالا را تسهیل میکرد. یک نمونه اولیه از موتور قبلا روی یک فروند بوئینگ ۷۲۷ نصب شده بود. با این حال، شرکتهای مکدانل داگلاس و جنرال الکتریک نزدیک به ۱.۲ میلیارد دلار در این پروژه برای موتور و هواپیما هزینه صرف کردند.
پیشرفت خوب در سال اول پروژه
این هواپیما بسته به پیکربندی کابین، بین ۱۶۰ تا ۱۸۰ مسافر را در خود جای میدهد و در زمان خود به فناوریهای روزآمد مجهز بود. در ۵ آوریل ۱۹۸۷، برای اولین بار، نمونه اولیه موتور GE36 زیر بال بستر آزمایشی پرنده MD-80 بسته شد. به این ترتیب، دو شرکت میتوانستند دادهها را جمعآوری کرده و تفاوتهای موجود در نویز کابین، ارتعاش، و مهمتر از همه، بهرهوری سوخت و ویژگیهای بارز این نوع موتور را با هم مقایسه کنند.
این هواپیمای آزمایشی با موتورهای غیر یکسان، اولین پرواز آزمایشی خود، در ۱۸ می ۱۹۸۷ را به انجام رساند. در ابتدا موتور GE36 با دو ردیف فن هشت پرهای بدون پوشش، سپس با ده پره در فن جلویی و هشت پره در عقب تست شد. پیکربندی اخیر مشکلساز شد، بنابراین مکدانل داگلاس و جنرال الکتریک قبل از اینکه پروازهای بیشتری را با این موتور انجام دهند، به طرح اصلی بازگشتند. با وجود مشکلات مکانیکی، آنها مطمئن بودند که این هواپیما میتواند تا سال ۱۹۹۲ گواهینامه صلاحیت پروازی را دریافت کند..
پایانی غیرمنتظره
در ۲۵ مارس ۱۹۸۸، برنامه آزمایشی کامل شد و هواپیمای آزمایشی MD-80 در قالب ۹۳ پرواز، بیش از ۱۶۵ساعت آزمایش را ثبت کرد و با سرعت ۰.۸۶۵ ماخ و تا ارتفاع ۳۷ هزار پا پرواز نمود. با توجه به این نتایج، این هواپیما در نمایشگاه بینالمللی فارنبرو لندن در سال ۱۹۸۸ به طور عمومی به نمایش گذاشته شد. بخشی از برنامه این شرکتها این بود که همزمان با ارائه پروازهای نمایشی، بازاریابی را برای خطوط هوایی آغاز کنند، اما داستان در اینجا به پایان میرسد.
وعدههای کاهش مصرف سوخت تا حدود ۴۰ درصد برای متقاعد کردن حتی یک مشتری برای خرید هواپیما کافی نبود. این عدم فروش ممکن است به این دلیل باشد که مشکل خود به خود حل شده بود. هزینه هر بشکه نفت در می ۱۹۸۰ حدود ۱۴۰ دلار بود و پنج سال پس از آن، همچنان بالا بود و حدود ۸۳ دلار بود. اما کمی بعدتر، قیمت به طور قابلتوجهی کاهش یافت و به ۳۰ دلار رسید و برای سالها ثابت ماند. دیگر سرمایهگذاری و صرف هزینه هنگفت برای توسعه یک موتور هوایی جدید با هنجارشکنی فناورانه و پیکربندی متفاوت که عملا تجربه اثباتشده عملیاتی هم نداشت، قابلتوجیه نبود. بر این اساس، موتور پراپ فن GE36 دچار سرنوشتی تلخ شد که کاهش چشمگیر قیمت سوخت، عامل اصلی آن بود.
منبع: