در حال بررسی...موتورهای خانواده GE90
موتورهای خانواده GE90 محصول شرکت جنرال الکتریک، نیروی پیشران خانواده هواپیماهای بوئینگ ۷۷۷ شامل پنج نمونه مسافربری B200 ،B200ER ،B200LR ،B300 ،B300ER و یک نمونه باربری B777F را تامین می‌کنند. نیروی پیشران هواپیمای جدید بوئینگ موسوم به B777X که هنوز خدمات تجاری آن آغاز نشده، توسط موتور قدرتمندتر GE9X تامین می‌شود. هواپیماهای بوئینگ B777 و B777X پرنده‌های پهن‌پیکر دو موتوره بشمار می‌روند که دارای ظرفیت حمل مسافر بین ۳۱۲ تا ۴۴۰ و بردی بیش از ۱۳ هزار کیلومتر هستند.
موتور توربوفن GE90
موتور GE90 محصول شرکت جنرال الکتریک، یک موتور توربوفن با نسبت گذردهی بالا است که برای تامین نیروی پیشران هواپیمای دوموتوره طراحی شده‌است. میزان نیروی پیشران آن از ۸۱ هزار پاوند تا ۱۱۵ هزار پاوند متغیر است. موتور GE90 در نوامبر ۱۹۹۵ وارد خدمت تجاری شده و اولین پرواز آن با خطوط هوایی بریتیش ایرویز انجام شده‌است.
این موتور یکی از سه گزینه نصب‌شده بر روی نمونه‌های بوئینگ B777-200، B200ER، B300 و موتور انحصاری B200LR ،B300ER ،B777F است. موتور GE90 بزرگترین موتور توربوفن بشمار می‌رفت تا زمانی که جانشین آن موتور GE9X پیشی گرفت. قطر فن موتور GE9X به میزان ۱۵ سانتی‌متر بزرگتر از قطر فن موتور GE90 است.
موتور توربوفن GE9X
موتور GE9X، به‌عنوان بزرگترین و قدرتمندترین موتور هواپیما در بازار هوانوردی تجاری بشمار می‌شود. موتور GE9X یک موتور توربوفن با نسبت گذردهی بالا و مشتق از موتور GE90 است. موتور GE9X دارای فن بزرگتر، قطعات با جنس مواد پیشرفته و نسبت گذردهی و تراکم بالاتر نسبت به موتور GE90 است.
این موتور دارای نیروی پیشران ۱۱۰ هزار پاوند است. جنرال الکتریک از مواد پیشرفته و فناوری جدیدی استفاده می‌کند تا موتور کارآمدتر، بی‌صداتر و دارای آلایندگی کمتر باشد. این موتور بطور خاص برای بوئینگ B777X طراحی شده‌است.
مقایسه فنی
موتور GE9X، بزرگترین موتور هواپیمای تجاری با قطر فن ۳۴۰ سانتی‌متر، تقریبا برابر با عرض بدنه بوئینگ ۷۳۷ است. موتور GE9X می‌تواند ۱۳۴،۳۰۰ پاوند نیروی پیشران تولید کند و ۵ درصد قوی‌تر از GE90 است.
با این حال، علیرغم حداکثر قابلیت‌ها، موتور GE9X در حال حاضر دارای ۱۱۰ هزار پاوند نیروی پیشران برخاست و دارای گواهینامه صلاحیت پروازی است. هیچ جایگزینی وجود ندارد که بتواند ترکیبی از قدرت اندازه و بهره‌وری سوخت GE9X را همزمان داشته باشد. این موتور ارزش و قابلیت اطمینان بی نظیری را به مشتریان خطوط هوایی جنرال الکتریک ارائه می‌دهد.
پره‌های فن
پره‌های فن در GE9X به میزان قابل‌توجهی به کارآیی آیرودینامیکی آن کمک می‌کنند. پره‌های فن با استفاده از کامپوزیت پلاستیک تقویت‌شده با فیبر کربن تولید می‌شوند که آیرودینامیک، استحکام و مقاومت در برابر ضربه را بهبود می‌بخشد. نسبت شعاع کمتر فن GE9X نسبت به GE90، باعث افزایش جریان هوا شده و نیروی پسا کل را به حداقل می‌ساند.
علاوه بر این، موتور GE9X دارای پره‌های فن کمتری (۱۶ پره) نسبت به نمونه پیشین خود، موتور GE90 (22 پره) است. در هر دو موتور، پره‌های فن دارای لبه‌های حمله فولادی و لبه‌های فرار فیبر شیشه‌ای هستند تا ضربات ناشی از برخورد پرندگان را بهتر جذب کنند. در حالی که پره‌های فن GE90 همچنین از کامپوزیت پلاستیک تقویت‌شده با فیبر کربن ساخته شدند، اما موتور GE9X دارای کارآمدترین فن برای افزایش عملکرد و کاهش مصرف سوخت است.
بهره‌وری سوخت
موتور GE9X بهره‌وری سوخت را ۱۰ درصد نسبت به GE90 افزایش می‌دهد. این موتور با نسبت فشار کلی ۶۱ (در مقایسه با ۴۰ در GE90) بطور قابل‌توجهی مصرف سوخت ویژه را کاهش می‌دهد. بیشتر افزایش بهره‌وری ناشی از بهره‌وری بهتر سامانه پیشرانش به دلیل نسبت گذردهی بالای ۱۰ است. طراحی موتور GE9X با قطعات کمتر، موتور را سبک‌تر نگه می‌دارد و به سامانه کم‌فشار (فن، بوستر و توربین کم‌فشار) اجازه می‌دهد کارآمدتر عمل کند.
بنابر ادعای جنرال الکتریک، کمپرسور پرفشار GE9X تا ۲ درصد کارآمدتر از نمونه قبلی خود است. استفاده از ۱۱ مرحله کمپرسور (به جای ۹ یا ۱۰ مرحله در GE90) امکان بهینه‌سازی بهتر فشار هوا و به حداقل‌رساندن مصرف سوخت را فراهم می‌کند. روش‌های طراحی و ساخت پیشرفته، باعث برتری GE9X نسبت به نمونه پیشین خود شده‌است.
منبع:
#جنرال الکتریک #موتور توربوفن #موتور هوایی
